zingend oog > 7 short attempts to write a piece for violin

7 short attempts to write a piece for violin 2000

7 korte pogingen tot het schrijven van een stuk voor viool
een podiumopvoering
voor viool, acteur en kaarsvet
gemaakt voor FortLux'00 Festival, IJmuiden
geschreven en geacteerd door Mendel Hardeman

Ik werd gevraagd een stuk te schrijven voor solo viool, en nam de uitdaging welgemoed aan. Nog nooit eerder had ik een solostuk geschreven, behalve dan kleine melodietjes voor mijzelf op de gitaar, en nu ontdekte ik dat ik het eenvoudigweg niet kon. Tenminste, het lukte mij niet om een geschikte structuur te vinden voor de muziek die ik schreef. Twee dagen voor de deadline werd ik wanhopig, en verzamelde alle stukjes en beetjes die ik tot zover had geschreven. Het waren 7 verschillende pogingen, alle vastgelopen, en geen enkel fragment voerde ergens heen. Toen besloot ik ze allemaal te bundelen en het geheel een stuk te noemen, waardoor ik eindelijk de bevrijdende structuur vond die ik zo had gezocht.

Tijdens de uitvoering van het stuk - de premiére werd gespeeld door Janneke van Prooijen, in FortLux (IJmuiden) - zat ik op het podium, als een visueel commentaar op het proces dat ik had doorgemaakt: jezelf willen uiten maar niet de juiste manier kunnen vinden om het te doen; je te voelen als een baby die nog niet voldoende vocabulair heeft ontwikkeld om te zeggen wat het wil zeggen, zodat het geen andere uitweg ziet dan te gaan huilen.
Ik had een grote pot kaarsvet meegebracht, die kort voor de uitvoering gesmolten werd. Toen de lichten aangingen stond Janneke op het podium en begon te spelen, terwijl vlak naast haar een groot iets lag, onder een witte doek. Ik (onder de doek) bewoog, langzaam, en sloeg de doek op. Zo zat ik op de vloer, nog half omhuld door de doek, en maakte afgietsels van mijn lichaamsdelen: ik overgoot ze met de hete was, hield die er op gedrukt tot hij hard was, en legde dan de wasklomp, met mijn eigen indruk er in, op de vloer voor mij. Elk lichaamsdeel waarvan de vorm werd afgedrukt veranderde tegelijkertijd een in brandplek. Ik begon met mijn voet; dan mijn hand; een oor, mijn neus en uiteindelijk de binnenkant van mijn mond. Daarna stond ik op verliet het podium, terwijl de muziek nog klonk. Tijdens de laatste noten hoorde men van achter het podium het gekrijs van een pasgeboren baby.

In latere uitvoeringen zat ik met mijn rug naar het publiek toe, zodat niemand precies kom zien wat ik deed. Voor mij stond een camera die mijn bewegingen volgde, en het beeld boven mij op de muur projecteerde. De krijsende baby aan het einde werd vervangen door een korte video van een zwevende embrio.

uitvoeringen
30.06.00, FortLux Festival, IJmuiden
met Janneke van Prooijen
15.12.00, Muziekcentrum de IJsbreker, Amsterdam
met Janneke van Prooijen
01.06.01, Musikhochschule, Köln, Duitsland
met Barbara Lüneburg
07.06.01, Kees van Baarenzaal, Den Haag
met Barbara Lüneburg